Verno
Alnus glutinosa
Betulaceae
Àutri noum : Vergne, Vèr.
Noms en français : Aulne glutineux, Aune poisseux.
Descripcioun :Aubre coumun sus li ribo de ribiero que se recounèis à si fueio un pau roundo e plato à la cimo. Flouris d'ouro en febrié e mars emé de long catoun mascle e de pichòti pigno femelo que rèston de tèms sus li ramo (fotò).
Usanço :A Castellano, à la debuto dóu siècle passa, li pàuri gus anavon faire prouvesioun de bos à crema "ei vèrno de Verdoun (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). La rusclo de verno èi vertuouso contro la fèbre, li mau de dènt e de garganto e peréu li plago e li moureno. Emé li fueio se fai d'emplastro qu'apaison li mau d'os e di jougadou e peréu li di senado. Emé la rusclo se fasié un negre pèr tencha li capèu. La legno de verno s'emplego pèr basti dins l'aigo (paufi...) que s'apourridis pas gaire emé lou tèms.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Alnus
Famiho : Betulaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Alnus glutinosa (L.) Gaertn., 1790
Ditame-blanc
Dictamnus albus
Rutaceae
Àutri noum : Freissinello, Ditam-blanc, Frassinello, Dictan.
Noms en français : Fraxinelle, Dictame blanc.
Descripcioun :Lou ditame-blanc o freissinello, planto pulèu raro, trachis dins li blachiero e li faio souvènt dins li coumbo umido. Se recounèis eisa à la flourido emé si poulìdi flour roso veinado de poupro, en grapo, e qu'embaumon. Lis estamino soun loungarudo e virado devers l'aut. Li fueio dounon d'èr à li dóu frais, d'aqui soun segound noum. Lou fru es un boursèu di 5 partido.
Usanço :Èro gaubejado à l'Age-Mejan que sarié vertuouso contro mant'uno malautié ; de vèire. Sarié bono pèr lucha contro d'ùni proublèmo de nèrvi (mau-de-la-terro o epilepsìo), faire veni li règlo e contro lis espaime de vèntre. Se dis peréu qu'èi sudourifico.
Port : Erbo
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dictamnus
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Óuriero de bos
- Founs de coumbo
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dictamnus albus L., 1753